شخصیت شناسی افراد از روی رفتار
شناخت شخصیت انسان ها در واقع همان آشنایی با ویژگی های فردی و پیش بینی رفتار آنها است. این امر از گذشته هدف اصلی روانشناسی بوده و امروزه نیز در همه جنبه های زندگی فردی و اجتماعی انسان نقشی ضروری و غیرقابل انکار دارد. اصولا افراد شخصیت خود را با رفتار ها به دیگران نشان می دهند در نتیجه مشاوران نیز با توجه به رفتار های افراد شخصیت آنها را تشخیص می دهند. شخصیت شناسی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و حتی در درمان افراد هم تاثیر به سزایی می گذارد.
برای خرید دوره آموزشی صفر تا صد رفتارشناسی با متد دیسک(کامل در تمام ابعاد) کلیک کنید
شخصیت چیست؟
شخصیت به مجموعه ای از ویژگی ها، الگو های رفتاری، احساسات و تفکرات فردی اطلاق می شود که او را از دیگران متمایز می کند. شخصیت تحت تأثیر عوامل ژنتیکی، محیطی و تجربیات زندگی شکل می گیرد و می تواند در طول زمان تغییر کند. آنچه شخصیت را می سازد، وراثت و محیط است مجموعه ژنتیکی هرفرد خاص اوست بنابراین همانگونه که هرفرد اثر انگشت خاص خود را دارد شخصیت او نیز خاص خودش است. بنابراین اطرافیان ما، ویژگی های ژنتیکی و به طور کلی محیطی که در آن از کودکی رشد کرده ایم، در شکل گیری شخصیت و رفتار ما دخیل هستند. ساختار شخصیت هرفرد شامل سه بخش است: نهاد، خود و فراخود. نهاد بخشی است که با غرایز ارتباط دارد و در ارتباط مستقیم با ارضای نیاز های بدن است؛ نهاد فقط ارضای فوری نیاز ها را می شناسد و کوچکترین تاخیری را تحمل نمی کند بنابراین ساختاری خود خواه، لذت جو، ابتدایی، غیر اخلاقی و ناشکیبا است. خود یا همان ایگو ارباب منطقی شخصیت است و طبق اصل واقعیت عمل می کند، خود به دلیل آگاهی از حد و مرز ها ارضای نیاز ها را به تاخیر می اندازد و آنها را در مسیری جامعه پسند هدایت می کند. فراخود یا سوپرایگو عبارت است از عقاید ما درباره درست و نادرست. فراخود دارای دو بخش وجدان و خودآرمانی است و اساس اصل کمال اخلاقی عمل می کند.
نحوه شخصیت شناسی افراد از روی رفتار آنها
برای این که شخصیت افراد را بتوانید از روی رفتار آنها بشناسید همواره باید فعالیت های متعددی را انجام بدهید، رفتار نماد بیرونی شخصیت هر فرد است. به طور واضح راه دستیابی به شخصیت افراد تفکرات و رفتار آنها است. براساس رفتار هایی که انسان ها از خود بروز می دهند میتوان شخصیت آنها را شناخت و ارزیابی کرد. راه های شخصیت شناسی عبارتند از:
- مشاهده رفتار: یکی از ساده ترین روش ها برای شناخت شخصیت افراد، مشاهده رفتار های آنها در موقعیت های مختلف است. مثلا رفتار اجتماعی: آیا فردی برونگرا است یا درونگرا؟ آیا راحت با دیگران ارتباط برقرار می کند یا ترجیح می دهد تنها باشد؟ واکنش به استرس: چگونه فرد در شرایط فشار و استرس واکنش نشان می دهد؟ آیا آرامش خود را حفظ می کند یا دچار اضطراب می شود؟
- زبان بدن: حرکات بدن، حالت چهره و تماس چشمی نیز اطلاعات زیادی درباره شخصیت فرد ارائه می دهند. مثلا افرادی که به طور مداوم با دیگران تماس چشمی دارند معمولا اعتماد به نفس بیشتری دارند. حرکات دست و پا ممکن است نشاندهندهی اضطراب یا راحتی فرد باشد.
- گفتار و لحن صدا: نحوه صحبت کردن، انتخاب کلمات و لحن صدا نیز نشانههایی از شخصیت افراد هستند. افرادی که با صدای بلند صحبت می کنند ممکن است برونگرا باشند.
برای اطلاع از نحوه ثبت نام و خرید دوره های اموزشی آکادمی مصطفی خالقی کلیک کنید
انواع روش روانشناسی شخصیت
برای شناخت شخصیت روش های روانشناسی بسیاری وجود دارد که اصولا روانپزشکان آنها را انجام می دهند تا بتوانند به راحتی به شخصیت بیماران پی ببرند و آنها را مورد درمان و راهنمایی قرار بدهند، این روش ها شامل موارد زیر می شوند:
تستهای روانشناسی:
مانند تست MBTI، تست پنج عاملی و تست هالند.
تحلیل رفتار های غیرکلامی:
بررسی زبان بدن و نشانه های غیرکلامی.
مصاحبه های ساختار یافته:
گفتگو با افراد برای شناخت بهتر ویژگی های شخصیتی آنها.
تحلیل داستان ها و رویداد ها:
بررسی نحوه روایت داستان ها توسط افراد برای شناخت الگو های فکری آنها.
شخصیت افراد از روی پوشش
برای شناخت شخصیت افراد حتی به پوشش آنها نیز توجه می کنند زیرا پوشش آنها نیز می تواند میان دهنده شخصیت آنها نیز باشد، پوشش یک فرد نیز می تواند اطلاعات زیادی درباره شخصیت او ارائه دهد:
- سبک لباس: افرادی که لباس های رسمیتر انتخاب می کنند ممکن است بیشتر به قواعد اجتماعی اهمیت دهند، در حالی که کسانی که لباس های غیررسمیتر دارند ممکن است روحیهای آزادتر داشته باشند.
- رنگ ها: انتخاب رنگ لباس نیز نشان دهندهی احساسات و ویژگی های شخصیتی است؛ مثلا رنگ قرمز معمولا با انرژی و اعتماد به نفس مرتبط است.
- جزئیات پوشش: توجه به جزئیات مانند تمیزی لباس، هماهنگی رنگ ها و نوع اکسسوری ها نیز اطلاعات بیشتری درباره سلیقه و شخصیت فرد ارائه می دهد.
در نهایت، باید توجه داشت که هیچ یک از این روش ها نمی توانند به تنهایی تصویر کاملی از شخصیت یک فرد ارائه دهند؛ بلکه ترکیبی از این عوامل باید مورد بررسی قرار گیرد تا شناخت دقیقتری حاصل شود.
جنبههای کلیدی شخصیتشناسی بر اساس رفتار
شخصیتشناسی افراد از روی رفتار یکی از موضوعات جذاب و پیچیده در روانشناسی است. رفتار های انسان ها می توانند نشانه هایی از ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، و حتی تجربیات گذشته آنها باشند. در زیر به برخی از جنبه های کلیدی شخصیتشناسی بر اساس رفتار اشاره می کنیم:
- نوع تعاملات اجتماعی: افرادی که به راحتی با دیگران ارتباط برقرار می کنند و در جمع ها فعال هستند، معمولا شخصیت های برونگرا دارند. افرادی که ترجیح می دهند در تنهایی کار کنند یا به جمع های کوچکتر علاقه دارند، ممکن است شخصیت های درونگرا باشند.
- واکنش به استرس: افرادی که در شرایط استرسزا آرامش خود را حفظ می کنند و منطقی عمل می کنند، معمولا دارای شخصیت های مقاوم و سازگار هستند. کسانی که به سرعت تحت فشار قرار می گیرند و واکنش های هیجانی نشان می دهند، ممکن است دارای ویژگی های شخصیتی حساستر باشند.
- سبک تصمیمگیری: افرادی که تصمیمات خود را بر اساس احساسات و عواطف اتخاذ می کنند، ممکن است دارای شخصیت هایی با تمایل به احساسی بودن باشند. کسانی که بیشتر بر اساس منطق و تحلیل داده ها تصمیمگیری می کنند، معمولا شخصیتی منطقیتر دارند.
- نحوه برخورد با چالش ها: افرادی که با چالش ها مواجه شده و سعی در حل آنها دارند، نشان دهندهی روحیهی مبارزهطلبی هستند. کسانی که سریعاً تسلیم می شوند یا از چالش ها فرار می کنند، ممکن است دارای ویژگی هایی مانند عدم اعتماد به نفس باشند.
- نحوه ابراز احساسات: افرادی که احساسات خود را به راحتی ابراز می کنند و نسبت به دیگران همدلی نشان می دهند، معمولا دارای شخصیت های اجتماعی و مهربان هستند. کسانی که تمایل دارند احساسات خود را پنهان کنند یا کمتر ابراز کنند، ممکن است شخصیتی محتاطتر یا محافظهکارتر داشته باشند.
- علاقهمندی ها و سرگرمی ها: انتخاب فعالیت هایی مانند ورزش تیمی یا هنر های نمایشی نشان دهندهی تمایل به تعامل اجتماعی دارد. علاقه به مطالعه یا فعالیت های انفرادی ممکن است نشانهای از تفکر عمیقتر باشد.